»En Mouel voll Bruut«

Erinnerungen an frühere Tage Rosemarie Bongart

Als für üwer fufzesch Johr mir oos Hous verlos-se mohten, weil en nöü Autostroß jebout wuud, hätt menge Vatte eneme andere Oot widde e Hous jekauf.

Dat Hous wohr schön on jood, äwer meng Motte hat do at komesch jekuk, denn en der Stroß stonden ooch e paar Höüsje, die wohren bevölkert met Lock, für die et schwer wohr, en Wohnung zu kreije, wo se mieh Plaatz jehatt hätten. Vill Kende hatten se ooch noch. Esch hann mesch flott doh heimesch jeföhlt on meng Motte meint, dat et e Kröüz met mir wöhr, em Ömjang wöhr esch eijentlesch net wähleresch, weil esch net esu jähn met denne Kende jespillt hann, die Lackschuh drochten on en Schleif en de Hoor hatten.

En einem Höüsje hat e Mädche jewohnt, met demm hann esch imme jespillt. Senge Vatte wohr at lang dud, seng Motte at Jet älder, äwer en richtesch jood Mamm. Se soh esu ous, wie de Käthe Kollwitz frohe de Motte jemohlt hätt, met ronde Scholdere, breide Höfte, schwär Hann on jruuß Fööß.

Frohe senn die Lock noch off ondeeinande jejange on hann sesch jejenseitesch besook, ooch oos Motte wohr off »op Ritt«, wie de Vatte dann sät. Esch äwer, wenn esch spetz hätt, dat die ondewächs wohr, senn flott an der Mamm ihr Düür on hann jewaat, bes dat die reef:

»Wellsteooch en Mouel voll Bruut?«, meistens woll esch, die Mouel voll Bruut wohr en Scheif Bruut met Majarin on Röpekrout. Esch dort mesch dann op e Bänksche setze, dat am Herd stond. Die Mamm soß am Köschedesch, hat de Kopp en de Hann jestütz on hätt verzellt von de Nohpeschaff, von frohe, on ooch soss woss se jescheite Saache. Eimol hat se sesch beklaach Uwe de Diersche, die en ihrer Wohnung wöh-ren, all Polwer hölf nix. Die Diersche leten sesch doch wahrhaftesch von de Zemmedeck op de Bette falle, ömm ze beisse. Se möht eis em Houswiet Bescheid söhn. De Kammejäje kohm. Zefridde sät die Mamm: »Der hätt denne Jaas jejenn, et es kein einzesch mieh doh.« Dat wohr für mesch en Nöüeschkeit, deheim hann esch äwer nix dovon verzellt. Bei der Mamm wohr et blitzeblank on esch hann mesch jewondet, wisu doh Diersche wohren. Äff on zo kohm en Mann bei se, dann wohr et aus met der Jemütleschkeit. Für oos sät se dann: »Jetz möde John, de Frau X. moß sesch de Fööß wösche.« Em Stelle hann esch mesch jefrooch, worömm die sesch dann imme de Fööß wösche moht, wenn der kohm, onn mir für de Düür John sollten. Äwer esch hann me ooch jedaach, et es besser, deheim net donoh ze fröre.

Ademol hann mir die Mamm ooch jeärjert. Dat wohr, wenn mir met all der Kende met Jeschrei ömm dat Höüsje jerannt senn, »Ecke die kuke, woher küss dou« jespillt, on ihre Jong jeweck hann, der Naachdeens hat. Dann wohr die Mamm äwer büüs, hätt dat Köschefinste opje-resse on oos en Eime Wasse nohjeschutt. Je-troffe hat se nie, su schnell wohren mir fott.

Esch hann mesch at imme metjefreut, wenn bei der ander Familesch at widde e Kindche an-kohm. Nur menge Vatte hat mesch su nohden-klesch anjekuk. Wenn die Kende Honge hatten am Daach, senn die schnell en ihr Kösch jerannt, hann en Schnitt Bruut onesch de Wasse-krahne jehaale on dann en et Zukkedöppe jestopp. Mesch hann se ooch beisse losse, denn bei oos jov et nix ousserhaiv de Mohl-zeide.

Esch hann jähn met denne Kende jespillt. Die hatten net vill, äwer die mochten ous nix e bisje on hatten imme nöüe Idee-e. Hock dat me söhn, se wohren »kreativ«.

Em Summe jingen me all met der Mamm Knöppche raafe. Dat senn die Zappe von Tanne on Kiefer. Wie esch deheim jefrooch hann für metzejohn, wohr oos Motte net erbaut dovon, äwer esch hann esu lang jebeddelt, bes menge Vatte mir entnervt e klei Säckche jov, dornet e seng Rouh hat.

Ondewächs om Wach en de Bösch, hann me jespillt, jesonge on oos jezänk, bes die Mamm janz laut jeschreit hat, wenn me sesch esu zanke dät, dort me nemmieh metjohn. Äwer et nächstemol hat se dat widde verjässe.

Eimol hann esch em Bösch e Fasane-Ei jefonne. Die Mamm sät, dat soll esch ruhesch ous-drinke. Naachs wohr et mir su schlääch. Esch moht met de Wohrheit erousröcke. Oos Motte wohr ousser sesch on hätt jebeiert, dat köhm dovon, esch dät jo ooch nie hure. Menge Vatte meint, dat dort esch niemieh dohn, dat wohr bestemb e Jeff-Ei jewäs für de Krohe.

Noh e paar Johr mohten se all ous der Höüsje erous, die wüten em Krech für andere Saache jebrouch. En all Wenn wohren se verstreut, av on zo kohmen die Kende noch eis Spille, äwer et wohr nemmieh su, wie frohe.

Der Einzije, der e bisje früh wohr, dat die Höüsje jetzt leer stonden, jläüv esch, wohr meng Motte. Huet die doch jetzt kein Klare mieh, dat esch met wohr, an andere Lock Housdüüre schelle, Kieschejeklaut hann, em Lompekräme nohjelaufe senn, demm eine Nohper durch de Wiss jedemmelt senn, wo der et Foode für seng Jeisse mooch, on wat noch schlemme wohr, heimlesch ooch met Aape-seilche je-rauch hann, naachs Bouchpeng hat, on ooch noch, wie meng Motte en de Vewandtschaf verzellt hat, dreiss ihr Fürsorch jenosse hann.

Späde, wie esch jruß wohr, hann esch menge Motte verzellt, dat esch off bei der Mamm wohr. Em Nochhinnenn hat die noch de Hann üwe emm Kopp zesammejeschlohn, wie se dat von der Diersche jewahr wuud.

Die Mamm es weit üwe Achtzesch wohre, en Nohpesch, die sie versorch hat, hat me eis verzellt: »Daach on Naach hat se de Rusekranz jebät.«