"bat woo dat doomols doch en röhesche Zeit Wentefröd - Wenteläd

Marianne Breuer

"Junge su en strenge Wente bie düs Joh'e, hamme at lange Johre nemie jehatt", su hüt me de Leut soon. Et ess äwe och wohe, su vill Schnie, der su lang leie ess bliwwe, harne bestemp zwanzech - dreißech Joh'e nemie er-lääf. Och dat et etleche Woche su kalt woo, zwölef bes fuffzehn Jrad minus on dronnesch, dat woren mir nemie jewennt. Bess en de fuffze-je Johre woo e su en Wente joo kän Seltenhäät. Er woo met Eis on Schnie en jäe jesehne Jass. De Feidarbet woo jedoon, jonk on alt wor de-häm, et bruch käne, wenne net woll, en Schrett aus em Döref eraus ze John. Och de Kenne jingen noch en de Dörefschull.

Heut seiht alles anesch aus, wenn durch Eis on Schnie de Stroße jelatt weren, denn jitt et Probleme. De Kenne sein mem Bus onnewächs für en Schull on Kennejaade. Se fahren en all Himmelsrichtunge. Aus jede Falmillech käme soon, mößen Leut mem Auto ob de Arbet. Diejinneje die dehäm sein, on et Haus höden, mieschtens aalere Leut, setzen off ob häße Kolle bess se owend all widde jesond dehärn sein.

Wemme dat bedenk, bat woo dat doomols doch en röhesch Zeit. Me könnt soon, me hatte sorjenfreieres Lewwe, bie et noch kän Autos joof. Met zwä - drei Jeneratione lääf me oenesch änem Daach on woo rnet Kend on Kejel, de janze Famillech met em Bauerekroom beschäf-tech. Morjends on owends moot et Veh on de Stall vesoresch wäre, doch dann hat me en de Wentemönt vill Roh on Muße für met Freunde on Nobeschaff de Zeit duut ze schloon, su och wenn Schnie looch für Schliddere ze fahre. Dat woo nämlech du net nur Zeitvetreif für Kenne, nä, och die jong Leut, Jonge on Mädche, hatten ihre Spaß drann. Net selten woren se och at veheirot. Meddaachs hatten mir Kenne noch kaum de Löffel aus de Maul, Schullaufjabe joof et en der Zeit net vill ob, zuchen mir mem Schlidde dann en et Owedöref, alljemäne Treffpunk. Jewöhnlech wu morjens en de Schull at ausgeköngelt ber met bemm zesamme schliddere dat. Die Jonge on Mädche aus de letzte Schulljohre spannten mieschtens ihr Schliddere zesamme on fuhren Züchelche. Dobei wuren e paa Schliddere met Sälche anenanne jebon-ne, en klänere für ze lenke wu vürjespannt. Et joof nämlech verschiedene Schliddere, boo me nur aliän öde met zwä on drei Mann trop setze könnt. Vür allen Dengen wu trop jeach, dat se och blank woren on net anjeross. Woo dat Jefährt dann fahrbereit, heesch et "opsteije!" Et iesch der Lenker, der ausprobiert off der Lenk-schlidde net ze loß öd ze faß jebonne wör. Dann su vill Kenne bie trop paßten, dich an dich, der letzte moot andeue on sprong dann en voller Fahrt ob seine Platz, off woo et nur e Eckelche. "Rötscht noch e beßje zesamme, ech fallen joo henne eraff!" schrät der Hennemann. "Bä'e brems dann doo noch, die Flöß ob de Schlidde!" reef der Vodemann, doch dann jing et "Heide-witzka" met vill Jejohle et Owedöref eraff. Wenn die Neu Stroß üwequert wu, hatten me at e jood Tempo drop. Em Metteldöref, onne am Antünche, mooten mir obpasse, dat me de Kuref krischten. Hatten me die jepack, jing et de Dausen eraff, bess an et End vom Döref, boo me mie bie äs en de Baach jeland sei, on klitsche-naaß woren. Et koom äwe och vür, dat me net em Onnedöref ankoomen, weil me irjendwoo onnewöchs de Bömmelötjeschloon hatten. Ma-neschmol hatten sech äwe och paa Schliddere ennenanne verkeilt, bat net onjefährlech woo. Zorn Jelöck, dat ech wäß, ess nie Jet schlemmes passiert, ausse Jet Schramme on Naseblode. Su flott bie müjelech züchten mir die Schliddere widde en et Owedöref, on dat Spill jing von neuem loß. Onnewächs bejähnten os die Änzel-fahre, klänere Kenne, äwe och Jonge, die Bäuchelches fuhren on en joode Zahn drop hatten.

De mieschte Schullkenne mooten owends, wenn et deuste wu, häm, wenn och net jäe. Annere morjens en de Schull krischten mir von den Jrußere de Naslankjemaach, bie schön et noch ob de Schliddebahn jewäs wör. Dann hat me ömme wönnesch jemänt, bat me all vesäump hat. En Wirklechkät wur hüchstens noch an öde zwämol die Streck jefahre zwöschesch em Ve-hkessel stoche. Mettierweile jing de Mond ob on et woo glockenhell, dann fonn sech die erwachsenere Dörefjurend, Jonge on Mädche, en für ze schliddere. Die fuhren och Züchelche, äwe net nur met denn anfache Schliddere, nää, die mochten sech die jruße Äjeschliddere parat, laschten Holzdill drüwe, dornet müjelechs vill jong Leut droß paßten. Dat woo e Hallotri em Döref en der helle klore Wentenächte on dat jekujachse jing off bess üwe Mettenaach. Die Woche wuren ausjenotz boo me schliddere könnt. Beider Jeläjenheit ess sech su manesch Pärche nöhe kuun. Von dene aalere on aal Leut hat sech och nie ahne beschwert wäjen dem Krach. Sie froten sech met der Jurendon wären bestemp selewe noch jäe metjefahre. Die holefen sojar die Schliddebahn noch ausbessere, wenn he on doo der Flastestän eraus koomen. Janz selten wu die Fahrbahn met Ösch, Kaaf oder Sächmell jestroot, et woll käne den Kenne die Fröd holle.

Schlittenfahrt.gif (48016 Byte)

Zeitlose Winterfreude: Schlittenfahren.

Die Kalt wu janet für schlemm empfonne, nur wenn scharfe Ostwend blees, der jing durch on durch. Dur hatten me joo och net su joot warm Anzedoon bie heut. Ja, bat hatten mir als Kenne an? Die Mädche e Onnejäckelche, e Flanellkläd, boodeLeiwjefoddetwoo. Dodrüw-we Streckjack, Mötsch, Hänsche on en Schall, alles selewe jestreck. En lang Botz kannten mir noch net, de ieschte hat mein Motte mir no em Krech von e Amideck jemach. Dann hatte me lange Streckströmp, die bes weit üwe de Knie jingen on, schoofswollenne Onnebotze met Jet Bän dran, dronnesch en Bommwollbotz, soß hätten mir os jo won jeloofe. Die Strömp wuren met Strombännele am Leifje jehaale. Dat Stock vom Bän zwöschesch Strömp on Onnebotz wo ömme von der Kalt rauh objescheuet. Owend wu dann met Schmal jeschmaet on enjeriwwe, öm am annere Dach widde om Damm ze sein. Bei den Jone woo et ähnlech. Die hatten och noch kän lang Botze, die vestiwwelten ihr lang Onnebotze enb ihr lang Strömp. Dat woo off e Jeknubbels. Nurjanz winnech Jonge trochen e Leifje met Strombennele, die heelen ihr Strömp met brädem Jummiband öde och eben met em Jummi von em Enmaschsjelas hu. Jummi öde Leddestiwwele kannten me och net. Mir hatte huhe jenareite, vom Schomäche jemachte Led-deschohn. Die woren joot, doch die Netz (Nässe) jing durch, on mir hatten naße Föß. De Strömp wuren am Owe, on die Schohn voll Zeidungspabei'e jestopp, ob de Backowedüe jetreusch. Annere Morjens woren se knochen-hatt, se wuren joot enjefett on anjedoon, weil me joo nur an paa Schohn hatt. Me kann sech joo denke, datmedoo net joot drenn John könnt. Dat alles hat os ansech nix ausjemaach, nuros Föß die woren schlemm dran, weil die daachsüwe off naß on kalten woren. Mir hatten jede Wente Froßföß. Wenn die owends warm wuren, fingen die an ze jucke. Jelöck hat me noch, wenn se net obbrochen. Et wuren Wechselbäde jemaach met warm on kalt Wasse, met Daasfett on Jewehröl wuren se enjeriwwe on wenn et frösch jeschniet hat, leefen me barbes dedurch. Dat sollt helefe wu jesoot.

Wenn me äs wejen der schlemme Föß wirklech dehäm bleiwe mooten, dat woo en Qual. Dann wu sesch de Nas an de Fenstere plattjedaut. Doch dat woo dur baal en Kons durch die Scheiwe zegucke, weil se bes owe hin met Eisblome zoo woren. Me bruch net vill Fantasie öm Blome, Sträuche odejanze Landschafte ze erkenne, die Väterchen Frost üwe Naach jezau-berthat. Der Herd mootat joot jestoch wäre, öm die Raute daachsüwe frei ze kreie, dornet rne eraus gucke könnt. Heut jitt et dat alles nemie, weil joo en jedem Haus Heizung es, on die Fenstere Thermopenjelas hann. Bewonnere kann me die Eisblome hüchstens noch an em Stallfenste, öde an soß em affjeläje Plaz. Me moß atjoot sööke.

Fürmech woo datdomols enjemöhtieje, ruheje Zeit, b'ie se noch all dehäm, on net met em Fahrzeuch onnewächs woren, heut küt me doch aus de Sorech nemie eraus.

Wintersport.gif (89075 Byte)

Wintersport in der Eifel.